تپه قلایچی

 

درباره تپه قلایچی

این تپه یکی از مکان هائی است که به دوران عصر آهن مربوط می شود و آثاری که در تپه کشف شده است متعلق به این زمان هستند. آثار تاریخی بسیاری از این منطقه کشف شده است شامل 400 آجر لعاب دار می شود و این نظریه را که احتمالا این منطقه همان شهر زیرتو یا ایزیرتو پایتخت مانایی‌ها است را قوت می بخشد. روستای قلایچی در 12 کیلومتری شمال شرقی شهر بوکان واقع شده است و برای اولین بار در سال ۱۳۶۳ شمسی مورد کاوش‌های باستانی‌شناسی به سرپرستی «اسماعیل یغمایی» قرار گرفت و آثاری از هزاره اول ق. م در اثر این حفاری‌ها پیدا شد. از جمله آثار به دست آمده در آن دوره از کاوش ها، می توان به  آجرهای منقوش و معبدی به شکل صلیب که برخی از دیوارهای آن را با گل آخری رنگ آمیزی کرده بودند اشاره کرد. بعدها عملیات حفاری در سال‌های ۱۳۷۹ و ۱۳۸۰ خورشیدی انجام شد که هم‌ چنان نیز ادامه دارد.

از دیگر آثار به دست آمده از این تپه علاوه بر معبد مرکزی، برج‌ها و دیوارهای مربوط به آن، حیاط سنگ‌فرش، پله‌هایی که به این حیاط متصل می‌شود، اتاق‌هایی با اندود گل آخری و نقاشی‌هایی با رنگ‌های سیاه و آبی و آجرهای منقوش دارای موضوعات انسانی، هندسی و گیاهی است. با توجه به مدارک سفالی و آثار موجود به نظر می‌رسد که این مجموعه مربوط به دوره حکومتی مانا در شمال غرب ایران باشد. علوه بر همه ایننها در این مکان کتیبه ای به زبان آرامی یافت شده است که پس از خواندن آن می توان به صورت دقیق این ادعا که این شهر همان پایتخت ماناها می باشد را رد یا تائید کرد.

بقایای معماری تپه قلایچی

تپه قیلاچی شامل یک طبقه فرهنگی متعلق به دوره مانا است و تا کنون سه لایه ساختمانی در آن تشخیص داده شده که از بالا به پائین به ترتیب Ia، Ib و Ic نام گذاری شده اند.